Przetwory z pomidorów – 5 przepisów

Jakie warzywo najbardziej kojarzy Ci się z latem? Mi – pomidory! Dojrzewające w słońcu, czerwone, słodkie i soczyste. Jak byłam dzieckiem zbierałam dojrzałe malinówki prosto z krzaka i od razu zjadałam, czasem oprószone solą, a czasem nie. Dotąd pamiętam ten cudowny smak lata. Pomidory kupowane jesienią, zimą, czy wiosną już tak nie smakują. Dlatego zawsze latem staram się zamknąć ten smak w przetworach z pomidorów.

Przetwory z pomidorów są bogate w likopen, silny antyoksydant o działaniu przeciwnowotworowym. Więcej na ten temat możesz przeczytać tutaj.

W tym artykule zebrałam dla Ciebie pięć moich ulubionych pomysłów na przetwory z pomidorów:

• tradycyjny przecier pomidorowy
• tarte pomidory po grecku
• suszone pomidory w oleju
• pieczone pomidory do słoików
• pieczone pomidory koktajlowe

TRADYCYJNY PRZECIER POMIDOROWY

Przecier to jeden z najczęstszych przetworów z pomidorów, które przygotowuje się u mnie w domu. Kiedy byłam dzieckiem moja mama i babcia gotowały przecier w dużym garnku, a potem przecierały go ręcznie na sitku. Wtedy nie było jeszcze blenderów. Dziś przecier przygotowuje się nieco łatwiej, choć sam przepis nie zmienił się zbytnio. Po co zmieniać coś co jest dobre?

(5-6 słoików 250-300 ml)

• 2 kg dojrzałych, słodkich i mięsistych pomidorów (użyłam odmiany „lima”)
• 1 płaska łyżka soli

Na 1 kg pomidorów potrzebujesz ½ płaskiej łyżki soli. Radzę zrobić od razu większą ilość przecieru np. z 10-20 kg aby mieć zapas na całą zimę. Ja dodaję go do niemal wszystkiego, dlatego w moim domu zawsze robimy duże ilości.

Obejrzyj pomidory, żeby sprawdzić czy nie zaczęły się psuć. Umyj je, pokrój na ćwiartki i usuń stwardniałe części. Nigdy nie obieram pomidorów ze skórki, szkoda wysiłku, skoro i tak na koniec wszystko się zblenduje. Pomidory wrzuć do garnka lub garnków, jeśli postanowisz zrobić więcej przecieru. Dodaj sól.

Gotuj na najmniejszym ogniu przez kilka godzin aż pomidory się rozpadną. Mieszaj co jakiś czas, żeby pomidory nie przywarły i się nie spaliły.

Kiedy pomidory będą gotowe ściągnij je z gazu i odstaw na chwilę. Kiedy trochę przestygną zblenduj je do uzyskania gładkiej konsystencji – wszystkie skórki muszą być zblendowane.

Postaw przecier jeszcze raz na kuchence i podgrzewaj chwilę. Sprawdź czy jest wystarczająco słony, jeśli nie to możesz go doprawić.

Jeszcze ciepły przecier przekładaj do wcześniej umytych i wyparzonych słoiczków, i zakręcaj je gorącymi zakrętkami. Ustawiaj słoiki do góry dnem. A na koniec zapasteryzuj jeszcze w piekarniku. Jak pasteryzować przeczytasz tutaj. Pamiętaj aby opisać słoiki – rok przygotowania i co w nich jest?

A jeśli coś jest nie tak np. zakrętka jest nieszczelna lub za słabo zakręcona, powinniśmy to zauważyć. Wystarczy wtedy naprawić błąd i zapasteryzować słoiki jeszcze raz.

Gotowy przecier przechowuj w zimnym i zacienionym miejscu. Wszystkie przetwory przechowuję w piwnicy. Można je tak przechowywać spokojnie 2-3 lata, a po otwarciu w lodówce.

TARTE POMIDORY PO GRECKU

W przeciwieństwie do przecieru pomidorowego w Grecji przygotowuje się tarte pomidory. Do ich przygotowania zainspirował mnie przepis Aleksandry z Poli Kala. Ich konsystencja nie jest tak gładka jak naszego przecieru, czy włoskiej passaty, ale świetnie sprawdzają się czy to w greckiej, czy polskiej kuchni. Ja wykorzystuję je zazwyczaj wtedy gdy gotuję coś greckiego.

(ok. 3-4 słoiki 250-300 ml)

• 2 kg słodkich, dojrzałych pomidorów malinowych
• 1 łyżka soli

Na 1 kg pomidorów potrzebujesz ½ łyżki soli. Oczywiście polecam zrobić od razu większą ilość.

Pomidory umyj, przekrój na 4 części, a mniejsze na połówki i usuń wszystkie twarde, zwłókniałe części.

Tarte pomidory tradycyjnie ściera się na tarce, jednak w dobie blenderów i robotów kuchennych warto ułatwić sobie życie. Jednak aby wiedzieć jaką konsystencję powinny mieć pomidory polecam Ci wziąć jednego pomidora i zetrzeć go na tarce. Resztę pomidorów przełóż do naczynia blendera i blenduj 1-3 sekundy – oceń sama ile czasu potrzeba.

Pomidory przełóż do garnka, dodaj sól i gotuj na średnim ogniu aż zaczną wrzeć. Po czym zmniejsz ogień i gotuj co jakiś czas mieszając aż ilość pomidorów zredukuje się o około ¼.

Jeszcze ciepłe pomidory przelewaj do wcześniej umytych i wyparzonych słoików. Zawsze wlewam gorący przecier do słoików, zakręcam je gorącymi zakrętkami i stawiam do góry dnem. A na koniec pasteryzuję jeszcze w piekarniku. Jak pasteryzować przeczytasz tutaj. Pamiętaj aby opisać słoiki – rok przygotowania i co w nich jest?

Wszystkie te kroki gwarantują, że tarte pomidory się nie zepsują. A jeśli coś jest nie tak np. zakrętka jest nieszczelna lub za słabo zakręcona, powinnaś to zauważyć. Wystarczy wtedy naprawić błąd i zapasteryzować słoiki jeszcze raz. Przetwory przechowuję zawsze w zimnej piwnicy (można je tak przechowywać spokojnie 2-3 lata, o ile nikt ich wcześniej nie zje), a po otwarciu w lodówce.

SUSZONE POMIDORY W OLEJU

Czy jest ktoś kto nie kocha suszonych pomidorów w oleju? Ja chyba nie znam takiej osoby. Są pyszne i można je dodawać niemal do wszystkiego – do sałatki, kanapki, past, sosów, zapiekanek, pasztetów, pizzy…

Przygotowanie suszonych pomidorów w oleju zaczynam zawsze od samego suszenia pomidorów. Jest to opcja znacznie tańsza niż kupowanie suszonych pomidorów. Zajmuje to trochę czasu, nie oznacza jednak, że jest bardzo absorbujące. Wystarczy przygotować pomidory i wstawić je do suszarki, a ona zrobi już resztę.

(10-12 słoiczków 150-200 ml)

• 3 kg dojrzałych, słodkich i mięsistych pomidorów (użyłam odmiany „lima”)
• 1 – 1 ½ l oleju rzepakowego rafinowanego (możesz użyć oliwy z oliwek)
• 2 główki czosnku
• świeże zioła – 2 małe doniczki ulubionych świeżych ziół – rozmaryn, bazylia, tymianek itp.
• inne dodatki – możesz użyć innych ulubionych dodatków np. ziaren pieprzu, marynowanych kaparów, suszonych papryczek, czy suszonych ziół

Jak suszyć pomidory?

Pomidory suszę w suszarce, choć możesz to też robić w piekarniku. Jednak suszarka jest bezpieczniejsza, ponieważ w piekarniku pomidory trzeba bardziej pilnować, żeby się nie spaliły.

Prawdopodobnie nie zmieścisz od razu 3 kg pomidorów czy to w suszarce, czy w piekarniku. Dlatego na początek przygotuj część pomidorów, a resztę będziesz dokładać w miarę jak pierwsze pomidory zaczną schnąć i się kurczyć. Umyj część pomidorów, osusz je, przekrój na pół i wytnij stwardniałe części.

Jak suszyć pomidory w suszarce?

Maksymalna temperatura w większości suszarek to 70°C. W niektórych możesz regulować temperaturę i taką Ci polecam, jeśli zastanawiasz się właśnie nad zakupem. W innych masz różne programy, pomidory radzę suszyć na najwyższym. Oczywiście najpierw przeczytaj instrukcję swojej suszarki, żeby mieć pewność jak z nią postępować.

Układaj pomidory na tacach suszarki skórką do dołu. Włącz suszarkę.

Czas suszenia pomidorów do około 1 ½ dnia. Nie przerywaj suszenia jak już włączysz suszarkę i pamiętaj aby co jakiś czas przekładać tacki aby schły równomiernie. Te na dole zawsze schną szybciej, a na górze wolniej. Kiedy pomidory zaczną się obkurczać poprzesuwaj je i poprzekładaj tak aby zwolnić tacki na kolejne pomidory. Świeże pomidory zawsze dawaj na dół, aby schły nieco szybciej. Może to sprawić, że przesuszone pomidory z górnych tacek wchłoną nieco wody z dolnych, ale szybko powinny zacząć znów schnąć. Wysuszone pomidory przełóż do suchego i szczelnego pojemnika lub słoika. Zamknij go dokładnie, żeby nie zaczęły chłonąć wilgoci z powietrza.

Jak poznać, że pomidory są już suche? Wyjmij je z suszarki i odłóż na chwilę na bok, aby ostygły. Ściśnij je w palcach, jeśli będą suche to są gotowe, a jeśli poczujesz wilgoć wsadź je z powrotem do suszarki.

Jak suszyć pomidory w piekarniku?

Przygotuj pomidory tak jak do suszenia w suszarce. Przygotowane połówki układaj na blachach do pieczenia wyłożonych papierem. Wstaw do piekarnika nagrzanego do 75-80°C z opcją termoobiegu. Zostaw lekko uchylone drzwiczki piekarnika.

Zaglądaj do pomidorów co około godzinę. Jeśli zaczną się przypalać, zaczną brązowieć i robić się czarne konieczne będzie zmniejszenie temperatury o 5-10°C. Szczególnie jeśli pomidory nie będą jeszcze wysuszone.

Suszenie w piekarniku powinno trwać 5-6 godzin.

Jak przygotować suszone pomidory w oleju?

Umyj i wyparz słoiki. Kiedy będą suche na dnie ułóż zioła, obrane ząbki czosnku i inne wybrane przez Ciebie dodatki. Na to układaj lekko dociskając ususzone pomidory. Nie dawaj ich aż po szyjkę, zostaw około 1-1 ½ cm wolnej przestrzeni w słoiku. Kiedy wszystkie słoiczki będą gotowe podgrzej oliwę lub olej.

Olej podgrzewam w garnuszku z dziubkiem, aby ułatwić sobie wlewanie go do słoiczków. Zawsze podgrzewam go w mniejszych ilościach na małym ogniu aby kontrolować temperaturę. Nie może być zbyt zimny, ponieważ nie zakonserwuje nam pomidorów i mogą się zepsuć. A jeśli będzie za gorący, pomidory i dodatki w słoiku mogą się nam spalić.

Jak poznać, że olej ma odpowiednią temperaturę?

Powinien zacząć się marszczyć na powierzchni, pojawią się pojedyncze bąbelki, ale nie wrzeć. Żeby mieć pewność zrób test. Wlej odrobinę podgrzanego oleju do słoika, jeśli w zetknięciu z pomidorami zacznie syczeć, ale nie zaczną się robić brązowe lub czarne, to temperatura jest idealna. Brak syku oznacza, że olej jest zbyt zimny. A pojawienie się ciemnego koloru na pomidorach świadczy o tym, że jest za gorący i je przypala.

Wlewaj olej do słoików tak aby przykrył pomidory, warstwa oleju ponad nimi powinna mieć około ½ cm. Od razu zakręcaj słoiki gorącymi zakrętkami i obracaj słoiki do góry dnem. Zostaw je w tej pozycji do całkowitego wystygnięcia. Pomidorów w oleju nie pasteryzujemy.

Pamiętaj aby opisać słoiki – rok przygotowania i co w nich jest? Przetwory przechowuję zawsze w zimnej piwnicy (można je tak przechowywać spokojnie 2-3 lata, o ile nikt ich wcześniej nie zje), a po otwarciu w lodówce.

PIECZONE POMIDORY DO SŁOIKÓW – NAJLEPSZE PRZETWORY Z POMIDORÓW

Pieczone pomidory to idealny dodatek do sosów, past, czy zup, możesz z nich też przygotować domowy przecier. Najlepiej przygotować je, kiedy pomidory są najsmaczniejsze i najtańsze, a potem cieszyć się nimi jesienią, zimą i wczesną wiosną. Zapewniam, że skrócą ci gotowanie, możesz przygotować z nich w 5 minut pyszny sos do makaronu, czy błyskawiczną zupę pomidorową. Możesz przygotować dowolną ilość pieczonych pomidorów, a zapewniam, że im więcej tym lepiej.

(10-12 słoików 200-300 ml)

• 3 ½ – 4 kg mięsistych pomidorów (wykorzystuję odmianę „lima”, która idealnie sprawdza mi się do suszenia, czy robienia przecierów)
• 4-6 średnich cebuli
• 1 główka czosnku
• kilka gałązek świeżych ziół (u mnie rozmaryn, tymianek, bazylia i kolendra)
• 6-8 łyżek oliwy z oliwek
• świeżo mielony czarny pieprz i sól do smaku

W tym przepisie zapisuję Ci proporcje na około 2 blachy z piekarnika, możesz spokojnie zmniejszyć lub zwiększyć tę ilość.

Blachy do pieczenia wyłóż dokładnie papierem lub folią aluminiową.

Umyj pomidory i przekrój je na pół. Układaj je na blachach skórką do dołu.

Obierz cebule i ząbki czosnku. Cebule pokrój na ćwiartki, a nawet ósemki. Ząbki czosnku i kawałki cebul powtykaj pomiędzy pomidory. Umyj i powtykaj gałązki ziół podobnie jak cebule i czosnek. Skrop wszystko oliwą, posyp solą i zmielonym pieprzem.

Wstaw blachy do nagrzanego do 220°C piekarnika i piecz 1 – 1 ½ godziny aż pomidory puszczą sok i się przypieką. W trakcie pieczenia przekładaj blachy i przemieszaj kilka razy ich zawartość.

Jeszcze ciepłe pomidory przekładaj do wcześniej umytych i wyparzonych słoiczków, upychaj je tak aby puściły soki, a na koniec dolej jeszcze płyn który pozostał na blachach. Zakręć je gorącymi zakrętkami i postaw do góry dnem. A na koniec zapasteryzuj jeszcze w piekarniku. Jak pasteryzować przeczytasz tutaj. Pamiętaj aby opisać słoiki – rok przygotowania i co w nich jest?

Przetwory przechowuję zawsze w zimnej piwnicy (można je tak przechowywać spokojnie 2-3 lata, o ile nikt ich wcześniej nie zje), a po otwarciu w lodówce.

PIECZONE POMIDORY KOKTAJLOWE NA ZIMĘ

• 850-900 g słodkich pomidorków koktajlowych
• 2 łyżki oliwy z oliwek
• 2 łyżki płynnego miodu
• 1-2 łyżeczki soli
• kilka gałązek świeżych ziół (u mnie bazylia)
• świeżo mielony czarny pieprz do smaku

Z tej ilości pomidorków powinna wyjść jedna blacha z piekarnika.

Umyj pomidorki, osusz i przekrój na pół. Układaj je skórką do dołu na blasze do pieczenia wyłożonej papierem.

Kiedy ułożysz wszystkie pomidorki skrop je oliwą i miodem, posyp solą i pieprzem, a na koniec ułóż gałązki ziół.

Piecz w piekarniku nagrzanym do 180°C przez około 30 minut. A kiedy pomidorki będą lekko podpieczone, zmniejsz temperaturę do 130°C i piecz kolejne 40 minut.

Przygotowane w ten sposób pomidorki nie są całkowicie wysuszone, dlatego nie nadają się do zalania olejem i wstawienia na kilka miesięcy do spiżarni. Można je zjeść od razu (przechowywać w lodówce do 3 dni) lub zamrozić.

Jeśli je zamrozisz, to zawsze będą pod ręką, wystarczy sięgnąć do zamrażarki.

Jak zamrozić pomidorki, aby się nie skleiły?

Na desce do krojenia połóż papier do pieczenia. Sprawdź czy deska zmieści Ci się do zamrażarki. Układaj pomidorki na deskę tak aby były pomiędzy nimi przerwy i wstaw do zamrażarki na co najmniej 1 godzinę, aby się zamroziły. Po tym czasie możesz je wyjąć i przełożyć do pojemnika lub słoiczka i wstawić znów do zamrażarki. Zamrożone pomidory przechowuj maksymalnie 12 miesięcy.

Szukasz innych moich przepisów? Znajdziesz je tutaj.