Jak mrozić warzywa i owoce?

Lato i jesień to taki czas, kiedy staram się zrobić zapasy sezonowych warzyw i owoców na kolejne miesiące. Z części robię przetwory – dżemy, musy, kiszonki, sosy, keczup itp. Część suszę, a resztę mrożę. O tym czy mrożonki są zdrowe, a także jak się z nimi obchodzić pisałam już wcześniej tutaj. Dziś chciałabym napisać Ci nieco więcej o tym jak mrozić warzywa i owoce, wspomnę też o ziołach.

Z tego artykułu dowiesz się:

• co można mrozić, a czego lepiej nie?
• jakie powinny być idealne warzywa i owoce do mrożenia?
• jak mrozić dobrze?
• w czym przechowywać mrożonki?
• czy możemy mrozić świeże zioła?

CO MOŻNA MROZIĆ, A CZEGO LEPIEJ NIE?

Większość warzyw i owoców dobrze znosi mrożenie, a po rozmrożeniu w dużym stopniu zachowuje swój kształt, smak i właściwości odżywcze. Dlatego mrożenie jest dobrą metodą ich konserwacji.

Co najczęściej mrozimy?

Z warzyw – fasolkę szparagową, szparagi, szpinak, jarmuż, brokuły, kalafior, warzywa korzenne (marchew, pietruszkę, seler), groszek, dynię, brukselkę, czy bób.

Z owoców – drobne owoce, jak maliny, porzeczki, jagody, czy jeżyny, a także truskawki, śliwki, brzoskwinie, morele, wiśnie i pigwy.

Ja osobiście nie przepadam za mrożonymi borówkami, czy bananami, a truskawki również nie są moim faworytem. Są to jednak moje osobiste preferencje.

Czego lepiej nie mrozić?

Mrożenie źle znoszą warzywa i owoce o dużej zawartości wody. Możemy tu wymienić choćby ogórki, pomidory, sałatę, czy rzodkiewkę, a wśród owoców cytrusy, kiwi i arbuza.

Z czego to wynika? Podczas zamrażania powstające kryształki wody niszczą trwale struktury komórkowe roślin. W przypadku produktów o dużej jej zawartości zniszczenia wpływają niekorzystnie nie tylko na ich wygląd, ale również na smak i wartość odżywczą.

Nie oznacza to jednak, że nie możemy mrozić przetworów z tych produktów. Przetwory z pomidorów są idealnym przykładem na to, że dobrze znoszą mrożenie np. koncentraty, czy sosy.

JAKIE POWINNY BYĆ IDEALNE OWOCE I WARZYWA DO MROŻENIA?

Dojrzałe, ale nie przejrzałe. Wybierajcie warzywa i owoce w szczycie sezonu na nie. Warto też zapytać sprzedawcę, czy poleca daną odmianę do mrożenia i kiedy jest na to najlepszy czas. Doświadczony sprzedawca, czy rolnik dobrze zna swój produkt, więc takie rady są bezcenne.

Idealne warzywa i owoce powinny być świeże, jędrne, bez oznak psucia i zmian chorobowych. Jeśli wybieramy owoce, to warto szukać tych słodkich.

JAK MROZIĆ? – PRZYGOTOWANIE DO MROŻENIA

Zawsze zaczynamy od oczyszczenia i przebrania naszych surowców – odrywamy szypułki, liście, oddzielamy nać i twarde części, obieramy ze skórki (szczególnie warzywa korzenne), sortujemy, żeby oddzielić uszkodzone owoce i warzywa od tych dobrych.

Myjemy dokładnie. W przypadku mniejszych, delikatnych owoców, jak np. jagody, czy maliny robimy to bardzo ostrożnie.

Kolejnym krokiem jest porcjowanie (większe owoce lub warzywa np. marchewka, dynia) lub usuwanie pestek (wiśnie, czereśnie, śliwki, morele itp.).

Aby zachować ładny kolor mrożonych owoców i zapobiec ich brunatnieniu (jabłka, pigwy itp.) warto skropić je sokiem z cytryny.

Niektóre warzywa, jak na przykład fasolka szparagowa, brokuły, czy szparagi potrzebują dodatkowej obróbki, żeby zachowały swój piękny kolor i jędrność. Trzeba je zblanszować. Blanszowanie polega na wrzuceniu warzyw na ok. 3 minuty do wrzącej wody, a następnie przełożeniu ich do miski z zimną wodą z lodem na tyle samo czasu.

Tak przygotowane warzywa i owoce przekładamy do durszlaka lub wykładamy na ściereczkę albo ręcznik papierowy, żeby wyschły. Jeśli pominiemy ten etap, to zamrożą się nam w jedną wielką bryłę, którą trudno będzie potem rozdzielić.

W CZYM PRZECHOWYWAĆ MROŻONKI?

Pamiętaj, aby twoje mrożonki były zawsze szczelnie zamknięte.

Możesz użyć pojemników na żywność przeznaczonych do mrożenia, dobrze sprawdzą się tutaj również szklane lub silikonowe.

Praktycznym rozwiązaniem są również woreczki na żywność przeznaczone do mrożenia, ja używam z reguły strunowych lub z suwakiem, które wykorzystuję wielokrotnie. Po użyciu myję je ręcznie lub wrzucam do zmywarki. Są wygodne, ponieważ zabierają mniej miejsca i łatwiej je ułożyć w zamrażarce, zwłaszcza jeśli mamy ograniczoną ilość miejsca.

Dobrym rozwiązaniem jest też użycie słoików. Szkło jest najlepszym tworzywem do przechowywania żywności, ponieważ nie wchodzi z nią w reakcje. Dlatego jeśli masz obawy, czy pojemniki lub woreczki, które masz nie będą dobre możesz spokojnie zastąpić je słoikami, staraj się tylko nie wypełniać ich po brzeg.

JAK MROZIĆ?

Kiedy twoje warzywa i owoce są gotowe do mrożenia przełóż je do pojemników i opisz. Ja zawsze zapisuję co mrożę i wpisuję datę mrożenia. Czasem też wpisuję wagę lub pojemność w przypadku przetworów – robię to wtedy gdy dzielę sobie mrożonki na gotowe porcje, które potem będę wykorzystywać w konkretnych przepisach (np. mus dyniowy lub z batatów dzielę na szklanki).

Dlaczego zapisuję co mrożę? Z reguły łatwo odgadnąć, co mamy zamrożone, ale czasem trudno odróżnić czy mamy np. do czynienia z jagodą, czy porzeczką.

Dlaczego zapisuję datę mrożenia? Nasze mrożonki nie mogą leżeć w zamrażarce wiecznie. Choć mrożenie spowalnia procesy biochemiczne, a także namnażanie się drobnoustrojów, to nie hamuje ich całkowicie. Dlatego najlepiej spożyć zamrożone warzywa i owoce w ciągu 12 miesięcy od chwili zamrożenia. I choć niektóre źródła naukowe podają, że może to być do 18 miesięcy, to przyznam szczerze, że zostaję przy 12 miesiącach. Dlaczego? W warunkach domowych nie jesteśmy w stanie stwierdzić jaką jakość mają nasze mrożonki po 18 miesiącach. Nie wiemy jaka jest ich wartość odżywcza, a także czy nie pojawiło się w nich coś co może nam zaszkodzić. Więc po co ryzykować?

Jeśli masz taką możliwość (niektóre zamrażarki mają taką funkcję), to przyspiesz proces zamrażania. Im szybciej przebiega, tym mniejsze będą uszkodzenia w obrębie tkanek, co wpłynie korzystanie na jakość mrożonek, ich strukturę po rozmrożeniu i wartości odżywcze.

CZY MOŻEMY MROZIĆ ZIOŁA?

Oczywiście!

To świetny sposób, żeby cieszyć się ich smakiem w późniejszym czasie albo kiedy nie masz pomysłu co zrobić ze zbyt obfitymi zbiorami.

Jak mrozić zioła?

Podobnie jak w przypadku warzyw i owoców najpierw musimy je umyć i dokładnie osuszyć. A potem?

Jest kilka sposobów:

• przełóż je do pojemnika w całości, jeśli są suche to każdy listek zamrozi się osobno – tak najczęściej robię z bazylią lub czosnkiem niedźwiedzim.
• poszatkuj je i przełożyć do pojemnika – doskonale mi się to sprawdza w przypadku natki pietruszki lub koperku, kiedy potrzebuję szczypty, to sięgam do zamrażarki i doprawiam nimi ulubioną zupę lub ziemniaki.
• poszatkuj je i przełóż do foremek na lód, upchnij delikatnie i dodaj odrobinę wody – w ten sposób uzyskasz gotowe „porcje” ziół, a po zamarznięciu możesz przełożyć je do pojemnika lub woreczka.
• pojedyncze gałązki lub listki włóż do foremek na lód i zalej wodą – będą ładnym i aromatycznym dodatkiem do zimnych napojów – idealne na upały!

JAK BEZPIECZNIE ROZMRAŻAĆ?

Prawidłowe rozmrażanie mrożonek jest bardzo ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa żywności. W trakcie rozmrażania wydziela się wyciek rozmrażalniczy, który stanowi pożywkę dla uśpionych drobnoustrojów. Ich namnożenie może być dla nas szkodliwe, dlatego warto wiedzieć jak prawidłowo rozmrażać jedzenie, nie tylko warzywa i owoce. Więcej na ten temat napisałam tutaj.