Karmienie piersią niesie za sobą wiele korzyści zdrowotnych zarówno dla dziecka, jak i jego mamy (więcej na ten temat możesz przeczytać tutaj). Niestety czasem pomimo naszych chęci, nie jest ono możliwe, lub trzeba je w jakimś stopniu ograniczyć. Wokół karmienia piersią narosło wiele mitów. Wiele jest również niedomówień dotyczących przeciwwskazań do karmienia piersią, dlatego chciałabym je uporządkować.
Z tego artykułu dowiesz się, kiedy karmienie piersią:
- jest bezwzględnie zabronione
- powinno być ograniczone lub czasowo wstrzymane
- jest możliwe pomimo choroby lub innych sytuacji
KIEDY NIE MOŻESZ KARMIĆ PIERSIĄ?
Istnieje niewiele przyczyn, kiedy karmienie piersią jest bezwzględnie zakazane. Część leży po stronie mamy, a część wynika z problemów zdrowotnych dziecka.
Ze strony mamy mamy do czynienia z kilkoma sytuacjami, kiedy nie powinna karmić piersią:
- zakażanie wirusem HIV (dotyczy krajów europejskich)
- zakażenie wirusami HTLV-1 i HTLV-2
- alkoholizm
- narkomania.
W przypadku dzieci przyjmowanie mleka mamy jest bezwzględnie zakazane w zaledwie dwóch chorobach:
- klasycznej galaktozemii – jest to choroba bardzo rzadka, występuje w zaledwie 1 na 60 tys. urodzeń
- wrodzonym niedoborze laktazy – występuje jeszcze rzadziej.
KIEDY MUSISZ OGRANICZYĆ KARMIENIE PIERSIĄ? PROBLEMY ZDROWOTNE MAMY
W niektórych sytuacjach potrzebne jest czasowe lub ilościowe ograniczenie karmienia piersią. Czasem mleko może być odciągane i podawane dziecku. W innych przypadkach konieczne jest podawanie mleka z Banku Mleka Kobiecego lub mleka modyfikowanego.
Kiedy należy ograniczyć karmienie piersią?
Przeciwwskazania ze strony mamy:
- czynna, nieleczona gruźlica – karmienie można wznowić po 14 dniach od podjęcia leczenia, a wcześniej warto odciągać pokarm i podawać go dziecku (o ile nie ma zmian na piersi i nie rozwinęła się gruźlica gruczołu piersiowego)
- zakażenia wywołane przez m.in. Haemophilus influenzae b, Staphylococcus aureus, Streptococcus pneumoniae – z reguły można wrócić do karmienia piersią po 48 h od rozpoczęcia leczenia (należy to skonsultować z lekarzem)
- podejrzenie zakażenia i zakażanie wirusem Ebola – powrót do karmienia dopiero po całkowitym wyleczeniu mamy
- przyjmowanie leków przeciwwskazanych dla kobiet w ciąży i karmiących piersią – leki kategorii L5 wg FDA – należy skonsultować z lekarzem czy i kiedy można wznowić karmienie
- bruceloza – powrót do karmienia nie wcześniej niż po 96 h od rozpoczęcia leczenia (należy to skonsultować z lekarzem)
- krztusiec – zaprzestanie karmienia piersią w trakcie leczenia, ale można podawać dziecku odciągnięty pokarm
- infekcje paciorkowcowe – w przypadku paciorkowców typu A wstrzymanie karmienia piersią, zaś w infekcjach paciorkowcami typu B można podawać dziecku odciągnięte mleko mamy
- infekcje gonokokowe – powrót do karmienia nie wcześniej niż po 24 h od rozpoczęcia leczenia (należy to skonsultować z lekarzem)
- poddanie się badaniom obrazowym, w których podaje się związki radioaktywne – nie wymaga to jednak całkowitego zaprzestania karmienia piersią, należy skonsultować z lekarzem, kiedy można je znów podjąć.
KIEDY MUSISZ OGRANICZYĆ KARMIENIE PIERSIĄ ZE WZGLĘDU NA ZDROWIE DZIECKA?
W przypadku niektórych chorób konieczne jest ograniczenie karmienia piersią i wspomaganie się specjalistycznym preparatem mlekozastępczym. Oczywiście dziecko powinno znajdywać się pod opieką poradni chorób metabolicznych.
Dotyczy to takich schorzeń jak:
- fenyloketonuria – należy stosować preparat ubogi w fenyloalaninę. Jednak badania dowodzą, że częściowe dokarmianie mlekiem mamy wpływa korzystnie na rozwój dziecka, więc niekoniecznie trzeba z niego rezygnować
- choroba syropu klonowego – dziecko powinno otrzymywać preparat ubogi w leucynę, izoleucynę i walinę, ale może być dokarmiane mlekiem mamy
- inne choroby metaboliczne z nieprawidłową przemianą aminokwasów – należy stosować indywidualnie dobrane preparaty
- zaburzenia oksydacji kwasów tłuszczowych (FAOD) – dziecko powinno otrzymywać preparat dobrany do jego potrzeb, ale może być dokarmiane mlekiem mamy.
Czasem stan zdrowia dziecka nie pozwala mu lub znacząco utrudnia ssanie. W takich sytuacjach można podawać mu odciągnięte mleko mamy za pomocą sondy, butelki, czy łyżeczki. Względnymi przeciwwskazaniami do karmienia piersią będą:
- ciężki, niestabilny stan zdrowia dziecka
- rozszczepienie warg i podniebienia
- wcześniactwo i bardzo mała masa urodzeniowa
- niektóre wady serca – w sytuacjach kiedy wysiłek związany ze ssaniem jest zbyt duży.
KIEDY MOŻESZ KARMIĆ PIERSIĄ?
Czasem stan zdrowia mamy i dziecka budzi wątpliwości, czy może karmić dziecko, czy też nie.
W tych sytuacjach/chorobach możesz karmić piersią:
- ostra choroba infekcyjna u mamy
- wirusowe zapalenie wątroby (WZW) typu A, B i C u mamy – przy podjęciu odpowiednich kroków
- zakażenie wirusem cytomegalii u mamy
- zapalenie gruczołów piersiowych
- zakażenie wirusem opryszczki zwykłej u mamy – o ile nie ma zmian na piersiach, wówczas można podawać odciągnięty pokarm
- ból brodawek podczas karmienia
- zakażenie wirusem ospy wietrznej u mamy – można podawać odciągnięty pokarm
- zakażenie wirusem Epsteina i Barr
- popękane brodawki
- silikonowe implanty piersi
- cięcie cesarskie
- spożywanie alkoholu i palenie papierosów – sporadycznie i w małych ilościach
- żółtaczka związana z karmieniem piersią
- zapalenie ucha środkowego u dziecka
- zapalenie płuc u dziecka.
Interesują Cię inne artykuły dotyczące karmienia piersią i diety dziecka? Kliknij tutaj, postaram się sprostać Twoim oczekiwaniom.
- Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. [pod red.]: Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik dla doradców i konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy. Medycyna Praktyczne, Kraków 2017, s. 439-446
- Szajewska H., Socha P., Horvath A. [i wsp.]: Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Przegląd Pediatryczny 2021, 50, s. 1-21
Powiązane: Dlaczego warto karmić piersią? — Dietetyk Dominika Kurc